فرق ملک عرشی با ملک ملکی/دام شیطان

بسم الله الرحمن الرحیم؛ جلسه درس اخلاق آیت الله صدیقی صبح شنبه ۲۳ دی ماه ۱۴۰۲ شمسی در مسجد امام رضا علیه السلام حوزه علمیه امام خمینی(ره) ازگل برگزار شد که با توجه به حلول ماه مبارک رجب، ایشان در ابتدای سخنانشان ضمن اشاره به اهمیت این ماه نکاتی را درباره فرق ملک داعی و عرشی با ملک ملکی را بیان کردند و در پایان نسبت به دام شیطان هشدار دادند. در ادامه گزیده بیانات این استاد اخلاق شهر تهران را تقدیم شما معارف جویان عزیز می‌کنم تا شما نیز از این طریق بهره‌مند از این جلسه شوید.

اهمیت ماه رجب و ندای ملک داعی در این ماه

امام زمان (عج) صاحب سفره ماه رجب هستند و مهمان سر سفره رجبیه حضرت هستیم. خداوند متعال در این سه ماه سفره ویژه‌ای برای تزکیه و تربیت و رشد و تنبه و بیداری ما فراهم نموده است که از عهده شُکر آن نمی‌توانیم بیرون بیاییم.

مراقبات این سه ماه فوق عقول ما است که مرحوم آیت الحق میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (ره) وقتی حدیث ندای ملک داعی را نقل می‌کند که خدا ملکی به نام داعی مامور ویژه شب‌های رجب منظور فرموده که به او ماموریت داده که هر شب در این ماه ندا می‌دهد و ما را به سوی خدا دعوت می‌کند.

فرق ملک ملکی با ملک عرشی

ملک داعی در مرتبه اعلی خودش مَلک مُلکی نیست! تمام موجودات مُلکی قرین مدبرات امر هستند ما غذا میخوریم مَلک ما را سیر می‌کند، آب می‌نوشیم ملک ما را سیرآب می‌کند؛ لذا خدا اراده کند غذا بخوریم و سیر نمی‌شویم یعنی تمام امور عالم ملک تحت هیمنه عالم ملکوت است و مدبرات امر که ملائکه هستند ریز و درشت عالم ماده را خدا با دست غیبش که ملائکه است تدبیر می‌کند. هر قطره باران یک ملک دارد، رویش گیاهان با ملائکه است و همه اینها عالمانه است و نظم، نظم حکیمانه است و مامورین الهی منتشر هستند و ما غافل از این جنود غیبی الهی هستیم.

خودمان هم محفوف به ملائکه هستیم و امور معنوی ما هم با کمک ملائکه انجام می‌شود. تمام توفیقات ما و اینکه امور معنوی به یادمان می‌آید و متذکر می‌شویم و به حرم می‌رویم همه اینها را خداوند در جسم ما مامورینش را قرار داده که آن‌ها متذکر می‌شوند و در فهم ما آن‌ها کمک می‌کنند؛ ولی ما از این سفره گسترده در ظاهر و باطن خود کاملا غافل هستیم!

اما ملکی که سلامتی سلول‌های ما را رگ‌ها و پی‌های ما را برعهده دارد با ملکی که حامل عرش خدا است یا ملکی که پیک وحی حضرت حق است اینها از نظر درجات با هم خیلی فرق دارند و در یک رتبه نیستند.

ندای ملک داعی از آسمان هفتم

در عظمت ماه رجب در این حدیث ملک داعی آمده که ملک داعی از آسمان هفتم ندا سر می‌دهد و مردم را به خدا دعوت می‌کند اما ین ملک داعی جز ملائکه دم دستی و ملائکه ملکی نیست و ماه رجب این ظرفیت را دارد که این ملک اینگونه ندا می‌دهد در صورتی که هر ماه این ظرفیت ندارد که از افق اعلی تشعشعات ندای الهی به گوش صاحبدلان برسد.

لذا ماه رجب ماهی است که تشرف به محضر جلال لایتناهی است و ارتباط با عالم ملکوت با عالم ملک به طور متفاوت مهندسی شده است و خوشا به حال کسانی که خدا به آن‌ها توفیق درک این مفاهیم و یافتن این نوری که از آن بالا تا این پایین برای نورانی کردن دل ما می‌آید را دارند. که این دل عرش خدا است و اتصال این عرش برزخی باطنی ما با عرش الهی با این ندا محقق می‌شود که لازم است توجه با این معانی داشته باشیم.

مرحوم میرزا جواد آقا ملکی در این کتاب المراقبات درباره عبارتی که ملک داعی می‌گویند فرموده جا دارد که انسان جان دهد! کسانی که اهل دل هستند خداوند متعال می‌فرماید در این ماه من جلیس آن‌ها هستم ماه رجب ماه ذکر است و در این ماه همنشین خدا هستید.

چیزی که انسان را به خدا می‌رساند تقوا است. این نور معنویت و فاصله گرفتن از عالم کثرت است که انسان را می‌رساند و این شدنی است. باید انسان دل پراکنده خودش را در این ماه جمع کند ولی این دلی که هزار جا گرو است و هزار طلبکار دارد نمی‌تواند خدا را وارد دلش کند.

دام شیطان نشوید

به تعبیر حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام که می‌فرماید: «اِتَّخَذُوا الشَّیطانَ لِأمرِهِم مِلاکا، و اتَّخَذَهُم لَهُ أشراکا؛ آنان در کارشان به شیطان تکیه کردند و شیطان هم آن‌ها را دام خود قرار داد.» اینها به شیطان تکیه کردند و شیطان هم اینها را دام خودش نمود. خود انسان دام شیطان می‌شود نه اینکه در دام بیفتد! خودمان دام شیطان می‌شویم و شیطان با ما دیگران را شکار میکند! خیلی تعبیر هشدار دهنده و شکننده‌ای است!

وقتی دام شیطان شدند شیطان در دل اینها تخم می‌کند و وقتی تخم کرد این تخم‌ها جوجه می‌شود و حالا لانه شیطان شده و شیطان در آنجا تخم‌گذاری می‌کند و رذایل اخلاقی و گناهان را در آنجا می‌کارد و این رویش می‌کند و به تدریج کارش به اینجا می‌رسد که شیطان در فکر اینها هم نفوذ می‌کند و همیشه فکرشان فکر شیطانی است و در موقع تفکر همه‌اش دنبال به دست آوردن دنیا و لذایذ گناه‌آلود است و در مرحله عمل هم گناه می‌کند! فکرش دیگر فکر توحیدی و الهی نیست و درسش هم نور ندارد! هم گفتن و هم شنیدنش دیگر نور ندارد.

ورود اولیه شیطان از راه فکر

عمل و انگیزه هم از فکر است، ابتدا انسان فکر میکند بعد تصور و تصدیق می‌کند بعد انگیزه و شوق پیدا می‌کند بعد به عمل میرسد و همه اینها از فکر می‌جوشد و شیطان در فکر نفوذ می‌کند. شایدی یکی عرفان هم بگوید اما فکرش را شیطان ربوده و هیچ چیزش الهی و برای خدا نبوده و همه‌اش ارضاع نفس بوده است. شیطان به تدریج در فکر نفوذ می‌کند بعد با چشم ما می‌بیند و با زبان ما حرف می‌زند و انسان به جایی می‌رسد که لسان شیطان می‌شود.

کسانی که دلشان را دنیا برده و سرگردان هستند شیطان در دل اینها حکومت می‌کند و دلشان را تسخیر می‌کند و کانون پرورش شیطنت شده است و به تدریج از فکر این افراد شروع می‌کند بعد به احساس و سپس به اعضا و جوارح این افراد می‌آید.

محفوظ بودن اهل مراقبه و تقوا از شیطان

اشخاصی که اهل مراقبه هستند و خداوند متعال به آن‌ها نگاه کرده و دلشان را برده است اینها نه تنها در واجباتشان شیطان نفوذ ندارد بلکه در نوافل و همه کارهایشان نیز برای خدا است، وقتی که اینها نوافل را هم انجام می‌دهند به یاد خدا هستند نوافل هم گسترده‌تر از نوافل نماز است هر کاری که برای خدا و رضای خدا باشد نوافل است و خدا هم اینها را دوست دارد و به مقام حب می‌رسند و حب الله می‌شوند که حب الله بالاتر از خلیل الله است! وقتی چنین کسی حرف می‌زند حرفش حرف خداست و انسان را شیفته و دیوانه می‌کند.

مرحوم حاج حسین آقا فاطمی گاهی خیلی کوتاه دو سه جمله می‌گفت و بعد به خودش می‌گفت و منقلب می‌شد و اشک می‌ریخت! درحاضرین و علمای بزرگ در جلسه تحولی پیدا می‌شد! چون این حرف، حرف خودش نبود این حرف او جلوه حق بود و حتی نگاه هم می‌کند همینطور است چون نوری در چشمش است که با یک نگاه دیگران را عوض می‌کند.

به دانسته‌هایتان عمل کنید

آیت الله بهاءالدینی دنبال حرف تازه و نو نبود و این حدیث نبوی که حضرت فرمودند: «مَن عَمِلَ بِما یَعلَمُ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلمَ ما لَم یَعلَم. ؛ : هر که به آنچه می‌داند، عمل کند، خداوند، دانش آنچه را نمی‌داند، به او ارزانی می‌دارد.» را تکرار می‌کرد، همچنین مرحوم آیت الله بهجت هم همینطور بود و این حدیث را برای همه تکرار می‌کردند و می‌فرمودند به علم و یقینیات خود عمل کنید. این تکراری نبود بلکه تجلی خدا بود که حرف تکراری هم ازدیاد نور بود.

دنیا نزد سالک جیفه است

دنیا نزد سالک جیفه است! حتی پُست و مقامش هم برای او جیفه است بلکه یک خوراکی گندیده و منفور است. وجود سالم جیفیت دنیا را می‌بیند و از این بوی تعفن فاصله می‌گیرد.

مواظب باشید در ماه رجب کسی را نرنجانید سالک همه‌اش دغدغه دارد که یک موقع خدا او را رد نکند و همه‌اش نگران است در دام شیطان نیفتد و مرگش سقوط در درکات جهنم باشد برای سالک دنیا اصلا براش ارزش ندارد.

دنبال چنین گمشده‌هایی مثل این سه ماه رجب و شعبان و رمضان باشید و دعا کنید به خدا بگویید من که توان ندارم عاجز و ناتوان هستیم خودت دست مرا بگیر! هر خوبی هم داریم خدا داده از ما نیست.

پیغمبر کشی کار هر کس نیست نفوس زکیه را فقط حرام زاده‌ها می‌کشند اگر نظام خانواده بهم بریزد و حرام زاده متولد شود خوبان در معرض خطر قرار میگیرند و دشمن هم دنبال بهم زدن نظام خانواده و ازدواج‌های نامشروع و ازدواج‌های سفید است.

به‌کوشش: امیرمحسن سلطان احمدی مروج